In mijn hang naar afwisseling en avontuur zoek ik op Mandø de eigenaar van een huifkar die ik met twee paarden over het strand en de zandplaten op en bij het eiland zag rijden. Het is een fluitje van een cent in deze mini samenleving om te achterhalen wie de paardenman is. Op een eiland van een paar kilometer met 29 vaste bewoners is de enige supermarkt onbetwist het epicentrum en het multifunctioneel middelpunt van het eiland voor je dagelijkse consumptieartikelen, voor diensten zoals het huren van een fiets en informatie over eilander attracties.

De jonge medewerker heeft geen enkele moeite met Engels en Duits of een combinatie van beide als voertaal en geeft me (‘No problem’) het adres van de paardenman. Ik ga het eerste hoekje om, loop twee minuten en dan ben ik al aan de rand van het dorpscentrum waar vier paarden en twee huifkarren in de weide staan. De schuurdeuren staan open en in de voormalige stallen lonkt een indrukwekkende hoeveelheid artikelen met een lokale, toeristische en ecologische uitstraling je toe. Bier, boekjes, arrangementen, wijn, wol, dekens, keramiek, bekers, alles uitgestald zoals bij de Aldi: de kartonnen dozen zijn een onderdeel van de inrichting.

Mandø Events

Achter de kassa met pinapparaat staat een vriendelijk ogende man met een weelderige haarbos en volle baard in diverse tinten grijs. Benny Thomsen (62 jaar) drijft de onderneming samen met zijn vrouw en familieleden. Deze ex-leraar van het vaste land kocht veertig jaar geleden een huisje op het eiland en startte in 2011 MandøEvents voor excursies en tochten met paard en wagen naar de zandbanken voor de zeehonden en naar oesterbanken, desgewenst met een glaasje champagne op het wad. Maar hij wil meer en nodigt me uit de volgende dag mee te gaan naar de oesterbanken. Hij krijgt namelijk bezoek van een cameraman van de Deense televisie die een reportage wil maken over dit onderwerp. De tocht met paard en wagen wordt eerst even uitgesteld.

We vertrekken de volgende ochtend vroeg met een trekker waar op de trekhaak een dug-out voor vier personen is geïnstalleerd. Benny, twee vrienden van hem, Finn, de cameraman van TVSud en ik zitten comfortabel met de rug naar de trekker en hebben zo optimaal zicht op strand, zee en na een kwartiertje dieselen, zien we de oesterbanken waar het vandaag om te doen is.

Oesters

De drie eilanders waden zich op lieslaarzen en in waadpakken door de geul om bij de zwartgrijze samengeklonterde massa met handschoenen de oesters te rapen. Om hun schouders dragen ze elk een groene plastic tas waarmee ze de zilte oogst kunnen vervoeren. Finn torst een zware camera met statief mee tussen het zand, het zoute water en de oesters. Ik volg op gepaste afstand hun verrichtingen zonder lieslaarzen, maar met de telelens op mijn Canon EOS 600 D.

De tassen van de oesterrapers puilen na een kwartiertje uit en enkele oesters worden in de dug-out uit hun schelp gehaald en gewogen. Daarna gaan de mannen in hun groene waadpakken weer het water in om met de oesters en met het zeewater monsters te maken die naar een laboratorium op het vaste land verzonden gaan worden.

Terug in het dorp legt Benny zijn missie en passie voor de camera uit. Bij een kop koffie en een lekker broodje krijg ik later in het Engels tekst en uitleg van hem. Snel wordt duidelijk dat het om een politieke kwestie te gaan. De verantwoordelijke minister geeft alleen toestemming voor wat grootschaliger ontginning van de oesterbanken als dit met een schip plaatsvindt. Volgens mijn gastheer een absurd standpunt: hoe moet je in vredesnaam met een boot in een geul van nog geen 80 centimeter diepte varen? Ook wil Benny met zijn monsters van water en schelpdieren aantonen dat er geen gevaarlijke ziektes op de loer liggen. Uiteindelijk wil hij de politiek, de overheid en de natuurbeschermers ervan overtuigen dat er volgens hem geen risico’s zijn verbonden aan het op kleine schaal rapen van oesters en het consumeren ervan.

Op de toonbank in zijn schuurwinkel liggen de flyers op de oestertoeristen te wachten. De oesterman laat zich niet zo snel van zijn plannen afhouden. In zeven jaar is Benny een echte eilander geworden: eigengereid, ondernemend, niet snel uit het veld te slaan. In het Werelderfgoed van de Waddenzee is er meer dan de unieke natuur die mensen verbindt. Om hier te overleven heb je wel wat lef en stoerheid nodig. Tegen elven slurp ik enkele oesters zonder champagne en citroen naar binnen. Met dank aan de oesterman van Mandø.