Hoe smaakt het Wad? Waar gaat het water van in je mond lopen als je aan eten en drinken van het waddengebied denkt? Puur, natuurlijk, biologisch, gezond en vers, positief voedsel dus. Nogal verschillend van de fastfoodketens van de wal en de supermarkten met kant-en-klare-maaltijden. Ver weg van de bezorgdiensten UberEats, Takeaway, Thuisbezorgd en Just Eat. Wat zijn de echte mondverwenners op de eilanden en wie zorgen voor de smaken van het Wad?
De Noordzee en de Waddenzee lijken wel een warenhuis vol verse vis en schelpdieren met dagelijkse aanbiedingen bot, griet, harder, kokkel, mossel, oester, schol, tong, zeebaars en zeeduivel. De duinen en de bossen van de eilanden staan bol van natuurlijke gewassen als bessen, cranberry’s, duindoorn, kruiden, paddenstoelen, vlierbessen eetbare planten en bloemen. Eilander boerderijen met hun melkschapen verwennen ons met schapenkaas en ijs.
Brouwers op vrijwel alle eilanden zorgen voor speciale biertjes zoals het Texels bier Skuumkoppe of Schoemrakker, bier van Terschelling en Fortuna Vlieland. Cranberry’s van Vlieland en Terschelling zijn nationaal bekende exportproducten geworden.
Het zilte land biedt een rijke dis aan kazen, vis, vlees, fruit en groente. De natuur geeft en de mens neemt. In deze aflevering gaan we op zoek naar markante mensen die de eilanden op een gezonde manier met hun waddenproducten aan de man en vrouw brengen. We zijn benieuwd of er ook iconen tussen zitten. Komen we tijdens de overvloedige dis ook een boegbeeld van de Wadden tegen, een betekenisvolle en invloedrijke ambassadeur?
Vlees, aardappelen en mooie boeken van Texel
Op het Noord-Hollandse Waddeneiland Texel zijn relatief veel agrariërs actief in de veeteelt en de landbouw. De grote hoeveelheid uitgedeelde keurmerken van Waddengoud op Texel is een bewijs van de grote mate van biologisch ondernemerschap op dit grootste van alle vijf Waddeneilanden. (Zie voor een overzicht van de keurmerken hieronder).
Vleesliefhebbers kunnen genieten van Texels lamsvlees en weiderundvlees. De landbouw lijkt op Texel een ware proeftuin voor zilte producten. Eerder in deze serie portretteerden wij al Mark van Rijsselberghe met zijn teelt van o.a. zilte aardappelen. Zie: https://overtwad.nl/content/wie-zijn-de-iconen-van-het-wad-nr-2-op-texel/
Samen met fotografe Ruth de Ruwe heeft culinair publicist Annette van Ruitenburg de culinaire kennis van ‘t Wad vastgelegd in diverse (kook)boeken zoals De smaak van de wadden. Het water loopt je in de mond bij het zien van de heerlijke waddenproducten in dit soort boeken.
Kaas van Vlieland uit de bunker
Proeven en kijken worden vlak bij de vuurtoren van Vlieland, mooi gecombineerd in de Vlielander Kaasbunker. Deze ligt diep onder de grond liggende oude bunker is gebouwd in de Tweede Wereldoorlog als onderdeel van de Atlantikwall. De Vlielander kaasmaker Nils Koster, ook bekend van de folkgroep Drijfhout, maakte de bunkers geschikt voor kaasopslag.
Voor de productie van zijn kazen werkt de muzikale kaasmaker van Vlieland samen met kaasmakerij Kaaslust in Oosterwolde. Vlieland kent geen landbouw-en veeteelt en heeft dan ook geen melkvee. De melk komt daarom van diverse biologische boeren in Friesland. De bekendste kaas uit de Kaasbunker is de Vlielander Zeewierkaas. Het zeewier voor deze kaas wordt elke zomer met de hand geoogst rondom Vlieland.
Oesters en fruit van Terschelling
Op Terschelling zijn verschillende mogelijkheden om zelf in de natuur je eigen ingrediënten te plukken en te rapen voor een heerlijke maaltijd. Zo neemt Flang Cupido van de gelijknamige Kookstudio in Hoorn je mee op een wandeling door de bossen en duinen. Ook begeleidt hij groepen op het Wad om oesters te rapen. In zijn kookstudio maakt Flang met de geplukte producten verschillende gerechten klaar.
In de zomermaanden begeleidt Marjanne van der Wal namens Staatsbosbeheer liefhebbers van wildplukwandelingen. In Oosterend kun je zelf onbespoten fruit, bloemen en groenten plukken bij de Zelfpluk Groenhof. Het meest oostelijke dorp eiland mag zich in zijn tooien met het keurmerk van Waddengoud. Oosterend dus als een puur paradijsje voor gezonde lekkerbekjes.
De Oesterfabriek
Warner Zuurman van de restaurants De Braskoer en Caracol op West- Terschelling raapt oesters op de banken rond West. De Oesterfabriek heeft als ambitie werkgelegenheid op het eiland te creëren. Met dit initiatief probeert hij een achteruitgang van werk in en rondom de haven tegen te gaan en een gezond bedrijf op te bouwen waar mensen het hele jaar door kunnen werken.
De Oesterfabriek mikt ook op re-integratie projecten. De oesters kunnen online besteld worden en worden vers bezorgd in heel Nederland.
Waddengoud
Ondernemers kunnen in aanmerking komen voor het keurmerk Waddengoud. Met dit keurmerk laten de producenten en dienstverleners zien dat zij voldoen aan criteria als biologisch, duurzaam en afkomstig uit het waddengebied. Op de drie hierboven besproken eilanden hebben de volgende bedrijven het Waddengoudkeurmerk.
Het keurmerk Waddengoud op drie eilanden
Op Texel
- Boerderij Hoogvliet (Texels lamsvlees en Texels weiderundvlees): www.texelslamsenrundvlees.nl
- Keurslager Wit & Wit (Texels lamsvlees en Texels weiderundvlees): witenwit.keurslager.nl
- Parel Enterprise (schapenmelkijs): www.texelseparels.nl
- Puur Dunselman (saucijs van Texels weiderundvlees): www.puurdunselman.nl
- Specialiteitenslagerij Goënga (Texels lamsvlees): www.goenga.com
- Stijlslagerij Englebert (Texels lamsvlees): www.englebertstijlslagerij.nl
- Texel Wool Slaapcomfort (futons en dekbedden van Texels schapenwol):
- texelwool.nl
- Waddengarnaal Texel bv. (garnalen): waddenzeegarnaal.com
- Waddenzeeproducten (zeekoolproducten): www.marcfoods.nl
Op Vlieland
Vlielandse Cranberry Company: www.vlielandsecranberry.com
Op Terschelling
Waddengoud boerderijwinkel De Zeekraal (Oosterend, Terschelling): www.dezeekraal.nl
Meer informatie over Waddengoud:
