Wie zijn de iconen van het Wad: Jan Wolkers, Jan van Vlieland, Hessel van Terschelling, Sytze Schut van Schiermonnikoog of Lenie’t Hart? In aflevering 5 op zoek naar de iconen van het Wad op Ameland.

Welke mensen van Ameland zijn iconen van het Wad? Bij onze zoektocht maakt het geen verschil of je er bent geboren en/of er woont. Een icoon van het Wad kan overal voorkomen. Wat telt is populariteit, invloed, bekendheid. Een icoon herken je als een boegbeeld van het Wad.

3600

Ingeklemd tussen Terschelling en Schiermonnikoog ligt Ameland met zijn 27 kilometer strand en 100 kilometer aan fietspaden. Ruim 3600 inwoners hebben zich verspreid over vier dorpen: Nes en Buren in het van oorsprong katholieke oosten van het eiland, Hollum en Ballum in het protestantse westelijke deel. Vroeger telde het eiland zeven dorpen met Sier, Oerd en Swartwouden- maar die zijn verdronken.

Vanaf Holwerd is het eiland bereikbaar bereikbaar met de veerdiensten Sier of Oerd van Wagenborg Passagiersdiensten. Een steeds terugkerend nieuwsonderwerp is de vaarroute die blijft dichtslibben en vaak voor vertraging zorgt. Snellere alternatieven zijn de sneldienst Fostaborg en de watertaxi. Of een privévliegtuig naar Airport Ballum waarmee Ameland het enige Friese eiland met een vliegveld is.

Kat en De Jong

De geschiedenis van Ameland levert interessante personen op waar de eilanders trots op zijn en die op het eiland vernoemd en vereerd zijn met een monument.  De twee beroemdste zijn Hidde Dirks Kat, commandeur op de walvisvaart die in 1747 in Hollum werd geboren. Uit een door hem bijgehouden dagboek weten welke ontberingen hij heeft doorstaan in het gebied rond Groenland. De Hidde Dirks Katstraat met een beeld van Kat houden de herinnering aan hem levend. De vroegere aartsbisschop van Utrecht, kardinaal De Jong werd in 1855 op Ameland geboren. Zijn naam leeft in zijn geboorteplaats Nes voort met De Kardinaal de Jongweg , een standbeeld en een naar hem vernoemde basisschool.

Liedjes

Iets minder verheven maar wellicht wat bekender zijn enkele artiesten die Ameland bezongen. Het goudgele strand van Ameland (1958) werd gezongen door Johnny Kraaykamp en Rijk de Gooyer:

Op het goudgele strand van Ameland
Stond jouw mooie rieten rokje in de brand
Ik dacht dat mijn hart het in vlam had gezet
Maar het kwam door de peuk van mijn sigaret
Op het goudgele strand van Ameland (…)

De zangeres van het levenslied Imca Marina belijdt vaak haar liefde voor Ameland in teksten zoals het liedje Ik ga naar Ameland (1980) en in gedichten. Imca komt er regelmatig om haar familie te bezoeken. De diva van het Nederlandstalig lied zette zich in om het plan van windmolens vlak voor de kust van Ameland in de prullenbak te doen belanden.

Duurzaam

Op alle eilanden leeft onder de eilanders een sterke behoefte aan autonomie en ook aan autarkie: als eiland voor jezelf kunnen zorgen.  Dit speelt bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid en dan met name bij de energievoorzieningen. Ook op Ameland is een groep mensen die zich hiervoor sterk maakt.  Zo kent het eiland de Amelander Energie Coöperatie die als doel heeft het energieverbruik te verminderen en alternatieve vormen van energie op te wekken. Een van de drijvende krachten achter dit Amelander initiatief is Johan Kiewiet. Onbedoeld zijn dit soort eilanders daarmee ambassadeurs van een gezonde omgeving met een positieve uitstraling die ver boven Ameland uitgaat.

Media

Journalisten kunnen ook een belangrijke bijdrage leveren aan de promotie van het gebied in Nederland en daarbuiten. Ameland kent maar liefst twee persbureaus.  Fotograaf en journalist Jan Spoelstra verzorgt fotografie en berichtgeving vanaf Ameland voor dag- en weekbladen plus andere media in Nederland. Persbureau Ameland van Jeanet de Jong zet met de online Krant van Ameland, Ameland Pers uitgeverij en Ameland Extra Ameland in de schijnwerpers. Tekst en beeld zijn de middelen van deze onzichtbaren om de waddendiamant Ameland te laten schitteren.

Nobel

Schippers, schrijvers en schilders, allemaal ontsluiten ze Ameland voor anderen op hun manier. Zelfs een drankje kan voor grote naamsbekendheid zorgen. Het Nobeltje van Ameland is in heel Nederland een bekend likeurtje. Het Amelander drankje dat in Schiedam wordt gestookt, is van oudsher te verkrijgen in hotel-restaurant-café Nobel in Ballum dat nu gerund wordt door de vierde generatie van het horecageslacht Nobel in de persoon van Barend Nobel.

Kunst en rugby

Toeristen worden op veel manieren verleid om de boot naar Ameland te nemen. Sport, natuur en cultuur activeren ons om de boot te pakken. Vervelen hoef je je geen dag op Ameland. Museumbezoek kan op verschillende plekken. Joop de Jong is decennialang als directeur de ambassadeur van de vele museale publiekstrekkers.

In mijn studententijd was het volleybaltoernooi met Pinksteren een gewild uitje naar ’t eiland. De activiteitenkalender anno 2020 staat bol van evenementen als de Adventure Run, het Roggefeest, de Paardenreddingsboot en MadNes. Voor kunstliefhebbers is de maand november op Ameland de moeite waard. Een van de drijvende krachten achter de jaarlijkse Kunstmaand is Pieter Smit, van 1975 tot 2009 werkzaam bij VVV Ameland. In binnen- en buitenland verkocht hij zijn eiland met verve. De directeur van Wagenborg Passagiers Diensten, Ger van Langen, staat ook zijn mannetje als het gaat om de promotie van Ameland (en Schiermonnikoog). Deze directeur stond aan de wieg van het Ameland Beach Rugby Festival.

 

Homo universalis

Wie kunnen we uiteindelijk toch beschouwen als een icoon van het Wad?  Bij dit type mens denken wij aan een mooie combinatie van passie en professionaliteit. In de Renaissance werd het als hoogste doel gezien om als mens van alle markten thuis te zijn en vele vaardigheden te bezitten. De homo universalis was wel het ideaal waar de mens naar streefde in die tijd. Anno 2020 loopt er zo’n type mens op Ameland rond: Richard Kiewiet, natuurbeschermer, opzichter op het Oerd, fotograaf en wat al niet meer. Een actieve bewoner uit een eeuwenoud Amelander geslacht met een en al passie voor de natuur en oog voor de economische belangen van het eiland. Wat ons betreft een echte icoon van het Wad.