Natuurramp, Waddenramp, containerramp, milieuramp?

5 januari 2019
De omvang

  • 277 containers sloegen woensdag 2 januari 2019 overboord in de Noordzee en in de Waddenzee ( Werelderfgoed, Nederland, Duitsland, Denemarken) ; de inhoud van zo’n 30 containers is aangespoeld op de TVTAS ( Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog) en onbewoonde eilanden en zandplaten als Razende Bol, de Richel, Engelsmanplaat, Rottumeroog, Rottumerplaat
  • “Er is een compleet warenhuis aangespoeld”, zegt een boswachter. De inventaris van het warenhuis: stofzuigerslangen, keukendoekjes, een autoportier, kunststof speelgoedhamers, kinderwagenwieltjes, gympen, quasi-Italiaanse damessandalen (‘made in Poland’), Ikea-krukjes, gewatteerde kinderjassen in blauw en roze, opgerolde fleece-dekens, Philips-ledlampen, volgezogen topmatrassen, verfrollers, een Kia-autowiel, non-descript verpakkingsplastic, schelpvormige tuinmeubelkussens, nep-lederen stoelrugleuningen en talloze pompjes van handzeepflacons. (Jurre van den Berg in De Volkskrant, 05-01- 2019)
  • Verpakkingsmateriaal: piepschuim (polystyreen) en harde plastic
  • Gevaarlijke stoffen: Er is in ieder geval één container met 280 zakken organisch dibenzoylperoxide overboord geslagen. Deze giftige, poederachtige substantie wordt gebruikt voor de productie van plastic of rubber en kan bijtende reacties geven als het in aanraking komt met de huid.

De betekenis

  • Woensdag overheerste nog korte tijd de euforie van het juttersgeluk, vertelt Garda Meerdink van Schiermonnikoog. ‘Die opwinding als er spullen aanspoelen zit eilanders in de genen.’ Maar de stemming sloeg snel om toen het besef indaalde. ‘Het is zoveel troep. Je voelt je machteloos.’
  • Een serieus incident op de Noordzee, zegt een wetenschapper
  • De waddenramp krijgt veel aandacht wegens gebrek aan nieuws, volgens Frenk van der Linden, ( radio 1, Smaakmakers, 04-01-19)
  • Dit is een ramp die ik in al mijn jaren op het eiland niet heb meegemaakt”, oud-wethouder en supermarkteigenaar van Schiermonnikoog Sytze Schut ( 75 jaar )
  • Containerramp (Trouw, 05-01-19)
  • Nederlandse vissers maken zich grote zorgen om de containers die nog ronddrijven in zee. Ze vrezen voor schade aan hun netten en schepen. In het gebied waar de containers overboord sloegen, ten noorden van en op de Waddenzee, wordt veel gevist op garnalen en platvis. Bij een aanvaring met een container kan een ­viskotter in het ergste geval zinken.
  • Een ramp, volgens burgemeester Wassink van Terschelling
  • Een natuurramp, volgens een boswachter Staatsbosbeheer Schiermonnikoog
natuurramp soldaat met kind, foto corne sparidans

foto Schiermonnikoog van Corne Sparidaens

De helpers

  • Eilanders: bewoners en eigen hulpverleners
  • Toeristen: Gistermiddag hadden al zo’n 1500 mensen een ‘opruimdagkaart’ geboekt voor Terschelling en Vlieland, meldt Doeksen-directeur Paul Melles vandaag. Een volwassene kan voor 12,50 euro de handen uit de mouwen steken op een van de eilanden. Bij Wagenborg maakten gisteren alleen al enkele honderden passagiers gebruik van een kortingskaartje richting Ameland en Schiermonnikoog, meldt directeur Ger van Langen. Hier kunnen volwassenen voor 6,05 euro naar een eiland en de kinderen kunnen voor 3 euro mee.
  • 100 militairen.
  • Vrijdag 4 januari hadden Kustwacht en Rijkswaterstaat ongeveer 35 van in totaal 277 verloren containers in beeld. Op de Engelsmanplaat, tussen Ameland en Schiermonnikoog, lagen vijf exemplaren.
  • Berger André Borsch van BDS-Harlingen heeft inmiddels 75 koelkasten van het Rif gehaald. Deze plaat in het zeegat tussen Schiermonnikoog en Ameland is de eerste verdedigingslinie van het Wad. Niettemin zagen 25 koelkasten kans er langs glippen. Deze spoelden aan in de kwelders van het vasteland. Ook die zijn geborgen. „Nog 25 te gaan”, zegt Borsch over het totaal aantal overboord gekieperde koelkasten. Verder ligt de plaat bezaaid met andere troep. „Schoenen, handtasjes, stoelen, enorm veel piepschuim.”
  • Vissers van Terschelling, Harlingen, Lauwersoog zijn zaterdag uitgevaren om afval op te ruimen op zee
  • Staatsbosbeheer
  • Natuurbeschermingsorganisaties als de Waddenvereniging, stichting De Noordzee, Natuurmonumenten
  • KNRM, Zeehondencentrum en Wadloopcentrum Pieterburen, Waterschappen

De gevolgen

  • Afval op het strand, in het zand, in de duinen op de bewoonde eilanden en  op moeilijk bereikbare zandplaten en onbewoonde eilanden. De kustgebieden van Groningen en Friesland: Op de waddendijk bij Ternaard spoelde gisteren een behoorlijke lading schoenen aan. Het opruimen ervan lag op het bordje van Wetterskip Fryslân. Het waterschap inspecteert de dijk tussen Zurich en Lauwersoog voorlopig dagelijks op nieuwe rommel.
  • Het probleem zit hem in het minuscule plastic spul. „Die witte bolletjes belanden uiteindelijk in de magen van meeuwen, zeehonden en bruinvissen”, voorspelt een boswachter.
  • Volgens het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) zullen de gevolgen voor het milieu nog decennia voelbaar zijn. Een aanzienlijk deel van de vracht bestond uit plastic voorwerpen, in zee breken deze af in kleine deeltjes die ongemerkt in de voedselketen van zeedieren terecht kunnen komen. Zeevogels en vissen kunnen bovendien verstrikt raken in de voorwerpen.
  • Het Openbaar Ministerie onderzoekt of er iemand strafrechtelijk moet worden vervolgd voor de ontstane vervuiling door de containerramp. Het onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met de Maritieme Politie en de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT), zo verklaart woordvoerder Marieke van der Molen van het Functioneel Parket van het OM.
  • De vervuiler betaalt, volgens burgemeester Schokker van Vlieland.

De verantwoordelijken
Het schip is van MSC. Deze rederij is volledig eigendom van oprichter Gianluigi Aponte (78) en zijn familie. De Italiaan Aponte begon zijn loopbaan als veerbootkapitein tussen Napels en Capri. Pas nadat hij in de jaren zestig de Zwitserse Rafaela Diamant, telg uit rijk bankiersgeslacht, leerde kennen, nam zijn carrière een vlucht. Met financiële steun van Rafalea’s moeder richtte hij in 1969 zijn eigen rederij op. Het eerste schip was een tweedehandsje uit Duitsland, dat onder naam Patricia als vrachtboot op Somalië ging varen. In de jaren tachtig richtte Aponte zich vol op de cruisemarkt. Aanvankelijk met gebruikte schepen, daarna met nieuwgebouwde. Diezelfde strategie volgde hij ook in de containertak. De huidige MSC Group bestaat nog altijd uit die twee takken: cruises en containervervoer. De groep, met het hoofdkantoor in het Zwitserse Genève, bevaart sinds de jaren negentig alle wereldzeeën.
De huidige Cargo Divisie omvat 510 eigen schepen en 47.000 werknemers. De Cruise Divisie is toegerust met 15 schepen en heeft 23.000 werknemers.
Het echtpaar Aponte stond vorig jaar op de 164ste plaats van het Amerikaanse zakenblad Forbes. Dit schat hun actuele vermogen op 7,1 miljard dollar.(Leeuwarder Courant 05-1-19)

De komende dagen
Weersverwachting voorlopig een noordwestenwind, kracht 6. „Dat betekent dat er meer spul onze kant op komt”, volgens burgemeester Van Gent van Schiermonnikoog.

Bronnen: Trouw, Leeuwarder Courant, Algemeen Dagblad, De Telegraaf, De Volkskrant

natuurramp wadden fleecdekens

Reacties
Alle reacties
Reacties