Het einde van de reis Harlingen-Vlieland kan bij een stevig windje soms pittig zijn door de hoge golven van de Noordzee. Boven op het dek van de veerboot met zicht op de oostpunt van het eiland geniet je het meest van de aankomst op het eiland.  Het strand en de duinen lonken en lachen je vriendelijk toe. Als een baken voor de scheepvaart staat sinds kort  in de duinen bij de jachthaven een soort grote houten kist met een geel markeringspunt. Deze blikvanger maakt me nieuwsgierig: wat voor nieuws heeft Vlieland te bieden?

Echt moest het worden, eerlijk, zelf gemaakt, ambachtelijk, geen nep. Met die visie begonnen twee ondernemers een jaar of vier geleden aan hun droom: een bierbrouwerij van het zuiverste water. Gosse Beerda en Bojan Bajic hadden hun sporen op het eiland al verdiend met Podium Vlieland in de Dorpsstraat, een succesvolle combinatie van ijssalon en theater in en in de zomer met een openluchtbioscoop. Een heuse bierbrouwerij werd hun nieuwe uitdaging.

De gedreven ondernemers uit Friesland en Kroatië vonden een bijzondere locatie in de duinen op het meest noordelijke perceel dat ter plekke bekend staat als bedrijventerrein Oosterseveld oftewelFortweg 10. Staatsbosbeheer was als eigenaar van het perceel bereid de grond te verpachten voor dit bijzondere plan. De afgelopen twee jaar is voor bijna drie miljoen euro met gedeeltelijke steun van het Waddenfonds geïnvesteerd in een duurzaam pand met veel natuurlijke materialen en 144 zonnepanelen op het dak van het opvallende gebouw dat werd ontworpen door Adema architecten uit Dokkum.

Toeval of lot

In de duingronden troffen de brouwers in de dop twee bronnen met zuiver water aan op 14 en 26 meter diepte. Het ongefilterde duinwater werd dus letterlijk de bron voor het te brouwen Vlielandse bier.

Bij de boringen vond Bojan bij toeval een eeuwenoud muntstuk met de inscriptie van Fortuna.  De verwijzing naar de Romeinse godin van het toeval of van het lot, zowel van het geluk als van het ongeluk, kon volgens de ondernemer geen toeval zijn.  Hij had de naam van het bier bij de bron gevonden: Fortuna Vlieland.

Duin Blond

Binnenkort is het bier van Vlieland in diverse smaken te proeven: Duin Blond, Island Ale, Aardig Donker en Storm Stout. Aan het zuivere water worden andere smaakmakers van Vlielandse bodem toegevoegd zoals duindoorn, zeewier en cranberry’s. Belangrijkste grondstoffen voor het bier zoals graan, hop en gist komen van de wal bij gebrek aan landbouw op het eiland.

Sint-Nicolaas

Brouwerij Vlieland wordt een bezienswaardigheid met spiksplinternieuwe ketels, een proeflokaal, een auditorium met 56 stoelen, een expositieruimte en een heus kapelletje vernoemd naar de op Vlieland bekende heilige Sint-Nicolaas. Het is geen toeval dat Brouwerij Vlieland op 6 december geopend wordt.

Wie is Bojan?

De succesvolle missie van Gosse en Bojan op Vlieland doet de vragen oprijzen wie deze bijzondere mensen zijn. Journalist Annemarie Bergfeld schetste Bojan in Trouw (mei 2017) als volgt:

Tijdens de massale exodus van augustus 1995 vluchtte Bojan Bajic (Knin, Kroatië, 1977) met nog 300.000 andere Serviërs uit de Krajina. Hij kwam in Belgrado terecht. Vier jaar later bereikte de oorlog ook die stad en besloot Bajic met zijn zwangere vrouw naar Nederland te vluchten. (…) Na twee andere azc’s kwamen we op Vlieland terecht. We hadden inmiddels twee kinderen. Toen het azc hier openging, waren de Vlielanders niet blij. Toen het in 2003 sloot, stonden ze met tranen in de ogen bij de boot om de asielzoekers uit te zwaaien. We werden overgeplaatst naar Sint Annaparochie, een dorp in de Friese weilanden. Ik zie nog Jaap op de kade staan, een stoere kerel, zo’n type van wie je denkt: die kán niet eens huilen. Met tranen in de ogen namen hij en Hassan uit Koerdistan afscheid van elkaar.

Ik was vastbesloten de eerste boot terug te nemen. Op Vlieland had ik een beetje teruggevonden wat ik in Kroatië had achtergelaten: de zee, de open mentaliteit, en met een beetje fantasie zag ik in de duinen de Kroatische bergen terug. Ik voelde me hier vrij. Ik legde het COA uit dat mijn kinderen er naar school gingen, dat we ons er thuis voelden, dat ik een oud huis op het haventerrein kon huren en dat ik werk omhanden had. Ik moest er niet aan denken mijn dagen in passiviteit door te brengen.

Ze begrepen het en vertrouwden me blijkbaar. Ik moest wel kunnen aantonen dat we in het land waren. Drie jaar lang reisden we elke dinsdag met z’n vieren per boot en bus naar Sint Anna om te stempelen. Toen ik voor de vijfde of zesde keer nieuwe woonruimte nodig had, werd ik getipt dat een vakantiehuis van iemand op de wal leegstond. Ik spoorde de man op. We bleken elkaar vaker ontmoet te hebben, hij kwam weleens fietsen bij me huren toen ik als fietsenmaker werkte. Ook hij gaf me zijn vertrouwen. Tot het gesloopt werd, mochten we voor een symbolische huur in het huis. Deze Gosse werd mijn beste vriend, en kort daarna ook mijn zakenpartner. (…)

In het begin vond ik de Noordzee niks; saai, bruin en ondoorzichtig. Al gauw ging ik ervan houden, nu ben ik gek op de kracht die de golven hier hebben. De branding doet me nietig voelen en met de blik op de horizon is het makkelijker relativeren. Op Vlieland heb ik alles wat ik nodig heb. Als je me nu zou vragen te tekenen dat ik tien jaar niet van het eiland mag, dan teken ik.

(Met dank aan https://annemariebergfeld.nl/)