Over Slauerhoff, het leven van vroeger, geschilderde en geschreven portretten van Vlielanders

‘Ik was vroeger op een eiland waar het aankomen van de postboot eenmaal daags door de geheele bevolking werd bijgewoond – als een plechtigheid. Een ritus was het ook het voorkomen der vreemdelingen te bespreken die het eiland betraden. Het was een klein eiland van een klein land.’

Zo beschrijft Jan Jacob Slauerhoff, scheepsarts en schrijver (1898 -1936) het eiland waar hij vaak aan het begin van de vorige eeuw vanwege astma logeerde. Hij komt vaak op het eiland terug, bijvoorbeeld als waarnemend arts. In de Dorpsstraat herinnert een plaquette aan zijn verblijf op het eiland dat hij als volgt beschrijft:

Ik denk aan ‘t eiland waar ‘k niet meer zal komen:
‘t Is bijna niet uit zee te zien, zoo smal;
Het kleine dorp dat ik niet noemen zal
Ligt diep achter den dijk onder zijn boomen

(´Verleden’ uit de bundel ´Serenade´, 1930)

Vroeger en ver weg

Hoe was het leven van weleer tijdens je vakantie als kind of (jong-) volwassene?  Op zee moest je overstappen van een grote naar een kleinere boot. Bij de haven stonden paard- en wagens je op te wachten om je bagage te vervoeren. De man in oranje overall met zijn blauwe hoofd vergeet je nooit weer als kind. De melkboer ging met paard en wagen over het eiland. De bakker kwam op zijn fiets met een goed gevulde korf langs de huisjes en de camping. In de rij bij de slager keek je naar de gekoelde karbonades, metalen bakken met gehakt en verse worst. Limonade haalde je moeder bij de VIVO. Als je geluk had mocht je van je ouders naar de bioscoop in Hotel Bruin. Vader bracht de foto’s van zijn kleinbeeldcamera naar Hommema. Water moest je met de hand oppompen aan de zijkant van het vakantiehuisje in de duinen. Een grote zinken teil was je badkamer. Het bederfelijke eten werd koel gehouden in een onder de grond gegraven gat.

We graven in ons geheugen, halen herinneringen op en bladeren door de familiealbums van ruim vijftig jaar geleden. Niet lang zal het nog duren dat de volwassenen van toen niet meer onder ons zijn en wij hun niet meer kunnen vragen hoe het leven vroeger echt voor hen was in hun Friese gemeenschap in de Waddenzee.

Portret van Vlieland

Op Vlieland leefde de behoefte om de verhalen van vroeger vast te leggen. Museum Tromp’s Huys presenteerde in 2017 een tentoonstelling in samenwerking met de kunstenaar Herman van Hoogdalem, die veel op Vlieland geschilderd heeft. Elsje de Ruijter, de toenmalige beheerder/conservator van het museum, bedacht het project ‘Portret van Vlieland’ en vroeg Herman portretten te maken van vijftien Vlielanders die ‘ze nog alle tien op een rij hebben’. Tijdens het maken van die portretten werden herinneringen opgehaald aan vroeger. Deze gesprekken zijn vastgelegd. Daardoor blijft de orale historie van deze Vlielanders als cultureel erfgoed behouden. In de museumwinkel van Tromp’s Huys is een USB-stick te koop met de portretten en verhalen van dit project.

Eilander portretten

De stichting Over ’t Wad neemt met de schrijfcursus ‘Eilander portretten’ het stokje van het museum over, zij het dat de verfkwast en de schildersezel zijn vervangen door pen, papier en PC. Door interviews met eilandbewoners ga je tijdens deze schrijfcursus op zoek naar de verhalen en ervaringen van mensen die hun leven lang op Vlieland hebben gewoond en gewerkt.’ Eilander portretten’ geeft je als Vlielandliefhebber de kans om in een inspirerende en vertrouwde omgeving de verhalen van oorspronkelijke bewoners creatief te bewerken tot verhalende portretten.

Twee ervaren schrijvers met passie voor het Wad begeleiden je van maandag tot en met vrijdag. In de cursus komen basiselementen van de verhalende journalistiek aan de orde. Je wordt na afloop van de cursus digitaal verder begeleid bij het publicatie klaar maken van je eigen schrijfresultaat. De beste eilander portrettenworden gepresenteerd op internet (VisitWadden en De Wadden voor dummies), gepubliceerd op de website lc.nl en mogelijk in de Leeuwarder Courant en in boekvorm.

Praktische informatie Verblijflocatie: Boshuizen Camping Stortemelk

Data: maandag 21 tot en met vrijdag 26 september 2020

Docenten: Henk Blanken, journalist/schrijver van o.a. Handboek Verhalende Journalistiek Henk Tameling, oud-directeur Waddenvereniging en publicist De Wadden voor dummies

Organisatie:

Nadere informatie en aanmelden op:  https://overtwad.nl/schrijfcursussen/

Informatie over de docenten

Henk Blanken (1959) schreef voor de Volkskrant, De Groene Amsterdammer en The Guardian. Hij was adjunct-hoofdredacteur van Dagblad van het Noorden. Voor zijn journalistieke werk kreeg hij een Tegel, een Gouden Pennetje en een EU Health Prize for Journalists.  Zijn Handboek voor Verhalende Journalistiek wordt veelvuldig gebruikt voor trainingen en opleidingen van journalisten en schrijvers. Hij lijdt aan de ziekte van Parkinson en daardoor is er een grote kans op dementie. Voor De Correspondent onderzoekt hij hoe om te gaan met aftakeling en de dood. Zijn laatste publicatie is Beginnen over het einde (2019). https://www.henkblanken.nl/

Henk Tameling (1952) is als docent Nederlands en (interim)schoolleider verbonden geweest aan onderwijsinstellingen in Friesland, Groningen en de Randstad. Tot aan zijn pensionering in augustus 2018 was hij waarnemend rector van het Coornhert Lyceum in Haarlem.  Tameling was directeur van de Waddenvereniging en uitgever van de boot-aan-bootkrant Over ’t wad en Terschelling Magazine. Henk Tameling publiceert tweewekelijks over zijn belevenissen op Vlieland, Terschelling en de andere Waddeneilanden  in de Harlinger Courant. Publicaties in boekvorm: Geluksvogel, Over’t Wad en De zwaardschede. Als vrijwilliger is hij actief bij de stichting Over ’t Wad, stichting Vrienden van het Westfries Museum en  stichting Nederlandse Academie voor Duurzaam Onderwijs. www.dewaddenvoordummies.n