Uit hoofdstuk 1, De slag om de veerboten, door Henk Tameling. November 2023
Op het bovendek van de Willem Barentsz neem ik bij stralend weer afscheid van de skyline van Harlingen met een vuurtoren, een hijskraan, een trechter – drie éénkamerhotels op hoogte-, een kerktoren uit het rijke rooms-katholieke verleden, de zoutfabriek, de bruine vloot in de Willemshaven en het hoofdkantoor van Rederij Doeksen. Of eigenlijk TSM, Terschellinger Stoomboot Maatschappij, zoals de oorspronkelijke benaming vanaf 1923 luidt voor de veerdienst Harlingen- Terschelling v.v. Reederij G. Doeksen en Zoonen neemt dan de TSM over van een Alkmaars bedrijf.
De scheepshoorn van de kapitein is het startschot voor een paar dagen van vrijheid, van loskomen van de wal en van verplichtingen. Ik ga terug naar een eiland vol herinneringen, terug naar mijn verleden en dat van de 400.000 medebezoekers die Doeksen jaarlijks overzet naar Terschelling. Het grootste deel behoort net als ik tot frequente herhaalbezoekers. Wij zijn de verslaafden aan het Wad.
Aan boord zie ik bijna niemand een boek lezen. Kale en grijze hoofden kijken vrijwel allemaal omlaag, naar een smartphone. Hier en daar leest nog iemand de Leeuwarder Courant of De Telegraaf. Het lijkt wel een vrijreizendag van de NS. Vooral veel zeventigplussers zoals ik. Tussen de schoolvakanties door laverend, varen we naar de illusies over vrijheid, blijheid en romantiek. Bootreizen is mijmeren over vroeger.
Een geïrriteerd gezicht van een bejaarde man verraadt de nabijheid van een jong gezin met niet-leerplichtige kinderen en curlingouders die elke oneffenheid voor het prinsje en prinsesje wegpoetsen. Bergschoenen, wandelschoenen en sneakers zijn favoriet net als de afritsbroek. De jassen zijn geschikt voor poolstormen en vorst. Bij de eerste koffie heeft de gevulde koek van vroeger plaatsgemaakt voor appeltaart met slagroom.
Willem Barentsz…hoeveel schepen zijn er al niet genoemd naar de 16e -eeuwse zeevaarder, de cartograaf en onderzoeker uit Terschelling. Drie expedities leidde hij tussen 1594 en 1597 naar het poolgebied om een snellere vaarroute naar het Verre Oosten te vinden. Op het splinternieuwe schip, made in Vietnam, voel ik me als een verbaasde toeschouwer in Panorama Mesdag in Den Haag. Ik vergeet dat ik in een op LNG varende koektrommel zit. Ik geniet links, midden en rechts volop van de spiegelgladde Waddenzee, een strakblauwe lucht boven rechts en links de rode en groene tonnen en de Pollendam met rode palen. Een ingenieuze stenen stroomgeleidingsdam die ervoor zorgt dat de vaargeul op diepte blijft. Iets wat de haven van West- Terschelling ook kent met Dellewal als de laatste natuurlijke baai van Nederland. Over deze toplocatie met zicht op de haven en de Waddenzee zijn de eilandbewoners tot op het bot verdeeld over de vraag wat de bestemming moet worden van deze unieke plek: uitbreiding van het bestaande hotel, appartementenbouw of enkel een keuze voor puur natuurbehoud? Ruim twintig jaar geleden kocht de gemeente de grond van de familie Rijf van Dancing Dellewal en nog steeds is er geen definitief besluit genomen. Een kostbaar hoofdpijndossier.
Het eiland kent er meerdere. Iedereen heeft een mening, een uitgesproken standpunt, zwart-wit met weinig tinten grijs. De gemeenteraadsfracties hebben vaak moeite met de keuze tussen economie en ecologie, tussen algemeen belang en persoonlijk belang. In zo’n kleine gemeenschap kent iedereen elkaar goed en lang. Oude geschillen en vetes laaien soms weer op bij eilander kwesties. Ook lopen de verschillende meningen dwars door de lokale partijen én door families heen. Met recent nog een afsplitsing onder de naam van Samen Terschelling binnen de lokale partij Plaatselijk Belang als resultaat. (…)
Uit: hoofdstuk 1 DE SLAG OM DE VEERBOTEN. Een reconstructie van de tienjarige strijd tussen de Eigen Veerdienst Terschelling (EVT) en Rederij Doeksen. Met lino’s van Edith Brouwer
Te bestellen bij www.uitgeverijlouise.nl of bij uw boekhandel
